Στραβισμός στα παιδιά

Τι είναι στραβισμός;

Στραβισμός είναι η διαταραχή της ευθυγράμμισης των ματιών, όπου το ένα μάτι μπορεί να εστιάζει στην ευθεία ενώ το άλλο να στρέφεται σε άλλη κατεύθυνση. Μπορεί να εμφανιστεί από τους πρώτους μήνες μετά τη γέννηση, στην παιδική ηλικία αλλά και σε ενήλικες. Στις περισσότερες περιπτώσεις το ένα μάτι είναι το κυρίαρχο και είναι στραμμένο προς την κατεύθυνση που θέλει να δει το παιδί ενώ το άλλο μάτι παρεκκλίνει. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις όπου και τα δυο μάτια παρεκκλίνουν εναλλάξ.

Οι μορφές, η αιτία αλλά και η θεραπευτική προσέγγιση της κάθε μορφής στραβισμού διαφέρουν ανά ηλικία.

Που οφείλεται?

Υπάρχουν διάφοροι τύποι στραβισμού και η η αιτία δεν είναι πάντοτε γνωστή.

Ειναι πιθανό να υπάρχει γενετικό υπόβαθρο στην οικογένεια, να σχετίζεται με κάποια διαθλαστική ανωμαλία, με μυϊκά ή νευρολογικά προβλήματα. Επίσης, ο στραβισμός πιθανόν να συνδέεται με κάποια γενετικά σύνδρομα. Η ευθυγράμμιση των ματιών είναι μια λειτουργία που επιτελείται από τον εγκέφαλο, οπότε οποιαδήποτε αιτία που μπορεί να επηρεάσει το κεντρικό νευρικό σύστημα μπορεί να έχει ως συνέπεια διαταραχή στην ευθυγράμμιση των ματιών με εμφάνιση ή επιδείνωση του στραβισμού. Τέτοιες καταστάσεις μπορεί να είναι μια ασθένεια, ένας υψηλός πυρετός ή μια στρεσογόνος περίοδος (σχετιζόμενη με το σχολείο, το ενδοοικογενειακό περιβάλλον κλπ).

Σε κάποιες περιπτώσεις, στο πρώτο 3μηνο της ζωής του βρέφους λόγω ανωριμότητας της ανάπτυξης του οπτικού συστήματος, τα βρέφη μπορεί να στραβίζουν, χωρίς να υπάρχει πραγματικό πρόβλημα.

Πώς θα καταλάβω οτι το παιδί μου μπορεί να έχει στραβισμο?

Ο στραβισμός μπορεί να είναι εμφανής στους γονείς, στον περίγυρο του παιδιού (συγγενείς, δασκάλα στο σχολείο) συχνά ακόμη και σε φωτογραφίες. Κάποια παιδια μπορεί να φέρνουν πολύ κοντά στο πρόσωπό τους το βιβλίο όταν διαβάζουν, να αναπτύξουν μια αντισταθμιστική θέση κεφαλής που να τους βοηθά (κλίση ή στροφή κεφαλής) ή να κλείνουν το ένα μάτι στο έντονο φως. Ο στραβισμός μπορεί να είναι εμφανής και να παρατηρείται συνεχώς (τροπία) ή να εμφανίζεται σε κάποιες μόνο ώρες της ημέρας (φορία).

Μπορεί όμως το πρόβλημα να μην είναι εμφανές και να μην γίνεται αντιληπτό ούτε από το άτομο, ούτε από τον περίγυρο του, για αυτό και κρίνεται απαραίτητη η εξέταση από παιδο-οφθαλμίατρο.

Η διάγνωση και η θεραπεία του στραβισμού είναι πολύ σημαντικά μιας και μπορεί να έχει πολύ σοβαρές επιπτώσεις στην όραση του παιδιού. Η σημαντικότερη είναι ο κίνδυνος ανάπτυξης αμβλυωπίας ή αλλιώς “τεμπέλικου ματιού”. Αυτό γίνεται γιατί όταν το ένα μάτι στραβίζει, ο εγκέφαλος του παιδιού προκειμένου να εμποδίσει τη διπλή όραση και τη σύγχυση που αυτό προκαλεί, αγνοεί την εικόνα από το μάτι που στραβίζει με αποτέλεσμα η όραση στο μάτι αυτό να μην αναπτύσσεται σωστά.

Άλλη σημαντική επίπτωση του στραβισμού είναι η απώλεια της στερεοσκοπικής όρασης, η δυνατότητα δηλαδή των ματιών να συνεργάζονται, να εκτιμούν σωστά την αίσθηση του βάθους και να βλέπουν τρισδιάστατα.

Τέλος δεν πρέπει να αγνοούμε και το αισθητικό κομμάτι και τις πιθανές συνέπειες που μπορεί να έχει η παρέκκλιση των ματιών στην ευαίσθητη ψυχολογία του παιδιού.

Πως θεραπεύεται?

Η θεραπεία απαιτεί σωστή συνεργασία οφθαλμιάτρου, παιδιού και γονιών.

Ανάλογα με την πρωταρχική αιτία του στραβισμού μπορεί να χρειαστεί διόρθωση με γυαλιά ή φακούς επαφής, ειδικές ορθοπτικές ασκήσεις, κλείσιμο του ενός ματιού για τη θεραπεία της αμβλυωπίας, πρίσματα ή ακόμη και χειρουργική επέμβαση.

Στο κέντρο μας παρέχεται ειδική θεραπεία με χορήγηση βουτυλινικής τοξίνης στους μυς που κινούν το μάτι (βολβοκινητικοί μυς) με εξαιρετικά αποτελέσματα σε πολλές μορφές στραβισμού.

Ποιοι είναι οι πιθανοί κίνδυνοι από ένα χειρουργείο στραβισμού;

Ο σημαντικότερος προβληματισμός είναι η υπερδιόρθωση ή η υποδιόρθωση της γωνίας του στραβισμού, μιας και η απόλυτη ευθυγράμμιση των ματιών είναι πολύ δύσκολα εφικτή. Καλό είναι να έχουμε υπόψην μας οτι σε κάποιες μορφές στραβισμού υπάρχει πιθανότητα να μάτια να παρεκλίνουν ξανά και να χρειαστεί επανεπέμβαση στο μέλλον.

Κάποιου βαθμού ερυθρότητα του ματιού μαζί με αίσθημα ξένου σωματος κατά το βλεφαρισμό υπάρχουν το πρώτο διάστημα, αλλά υποχωρούν εντός λίγων εβδομάδων.

Ο κίνδυνος μόλυνσης συνοδεύει κάθε χειρουργική πράξη όπως και οι κίνδυνοι από τη γενική αναισθησία. Στην περίπτωση των παιδιών και μιας συνακόλουθης καλής γενικής κατάστασης υγείας είναι ως επί το πλείστον αμελητέοι.

JuniorVision - Εξειδικευμένες παιδοοφθαλμολογικές υπηρεσίες

LMVISION - Μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας